Phát triển chiều cao cho trẻ nhỏ - Các phụ huynh nên lưu ý những điều gì?

1. Các mốc thời gian và chỉ số chiều cao ở trẻ nhỏ phụ huynh cần lưu ý

Trước hết, quý phụ huynh cần ghi nhớ việc chăm sóc chiều cao cho trẻ không phải từ khi trẻ được sinh ra. Mà quá trình này phải được bắt đầu ngay từ khi trẻ còn là bào thai trong bụng mẹ. 

Người mẹ khi mang thai phải được ăn đủ, ngủ đủ và có một chế độ dinh dưỡng bổ sung đầy đủ dưỡng chất thiết yếu. Đây là điều kiện giúp cho trẻ được phát chiều cao ngay trong bụng mẹ. Và khi trẻ sinh ra chỉ số chiều cao tốt nhất cho trẻ phải từ 50cm đến 55cm. 

Sau khi sinh ra, trẻ ở giai đoạn 12 tháng tuổi (1 tuổi) phải có chiều cao trung bình 75cm. Chỉ số này không phân biệt giới tính nam hay nữ ở các trẻ nhỏ. 

Khi trẻ được 24 tháng tuổi (2 tuổi), chiều cao trung bình bắt buộc là 85cm. Chỉ số về chiều cao sẽ tăng thêm 10cm khi trẻ được 2 tuổi, điều này rất phù hợp. 

Khi trẻ từ 36 tháng tuổi (3 tuổi) trở lên, chiều cao trung bình ở cả bé trai và bé gái phải từ 95cm. Và sau độ tuổi này, mỗi năm trẻ phải cao thêm được từ 5cm - 8cm đến trước 8 tuổi. 

Từ khi sinh ra đến khoảng độ tuổi 8 tuổi, chiều cao của bé trai sẽ cao hơn so với bé gái. Tuy nhiên, bước vào giai đoạn dậy thì khoảng từ 8 đến 14 tuổi, bé gái lại có xung hướng dậy thì sớm và phát triển nhanh hơn bé trai. Các bậc phụ huynh nên lưu ý các mốc thời gian và chỉ số chiều cao thích hợp này đối với trẻ nhỏ. 

2. Làm thế nào để tối ưu hóa chiều cao của trẻ từ canxi và vitamin D?

Canxi là thành phần giúp cho con phát triển chiều cao, hỗ trợ cấu trúc xương, răng đến 99%.  Tuy nhiên, nếu muốn hấp thụ và sử dụng canxi cho cơ thể hiệu quả phải nhờ đến vitamin D. 

Đây là loại chất được ví như chiếc chìa khóa giúp mở cửa cho canxi hấp thụ vào cơ thể. Nếu phụ huynh cung cấp các sản phẩm thật nhiều canxi cho trẻ nhưng thiếu đi vitamin D, cơ thể của trẻ cũng không thể hấp thụ hiệu quả. 

Nhiều bậc phụ huynh đôi khi có sự nhầm lẫn giữa canxi và vitamin D. Thực chất đây là hai thành phần hoàn toàn khác nhau trong cơ thể. Canxi là chất cấu tạo nên xương, răng. Trong khi đó, vitamin D là chìa khóa, chất bổ trợ cho cơ thể hấp thụ canxi tốt nhất, hiệu quả tối ưu nhất. 

Xét về cấu trúc, vitamin D có nhiều loại cấu trúc khác nhau. Trong đó, có 2 loại cấu trúc phổ biến hàng đầu mà các phụ huynh nên lưu ý đó là vitamin D3 và vitamin D2. 

Vậy hai loại cấu trúc vitamin này có gì khác nhau, phân biệt như thế nào? Nguồn vitamin là chìa khóa giúp đưa canxi vào răng và hệ xương cho trẻ nhỏ. Cả 2 người vitamin D2 và vitamin D3 đều có thể thực hiện chức năng này. 

3. Sự khác nhau và chế độ cung cấp giữa vitamin D2 và vitamin D3 như thế nào?

Vitamin D2 có nguồn gốc thực vật. Chúng khá phổ biến trong thành phần các loại nấm. Nhất là những loại nấm mọc hoang dã bên ngoài tự nhiên. 

Trong khi đó, vitamin D3 lại có nguồn gốc động vật. Chúng phổ biến trong các loại dầu cá như cá thu, cá, trích, cá ngừ, cá hồi,... Bên cạnh đó là thành phần trong các loại động vật xứ lạnh, có thể kể đến như hải cẩu, gấu bắc cực,...

Trên lý thuyết, nguồn gốc vitamin D được tìm thấy từ thực vật và động vật. Nhưng thực tế, chiết xuất vitamin D từ các nguồn này vô cũng ít, với một lượng không thể đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng của con người. Thêm vào đó, người ta hoàn toàn không thể săn bắt các loại động vật này để tạo thành nguồn vitamin D phục vụ con người. 

Chính vì thế việc cung cấp vitamin D cho trẻ qua các nguồn trên hoàn toàn khó có thể đủ đầy. Nhưng có một nguồn vitamin D3 rất phổ biến và được hầu hết các bà mẹ “tranh thủ” cung cấp cho con trẻ đó chính là ánh nắng mặt trời. 

Cách hấp thụ vitamin D này sẽ được thực hiện bằng cách chiếu ánh mặt mặt trời buổi sáng lên các vùng da của trẻ. Trên bề mặt da của con người sẽ có những tiền vitamin D, khi ánh sáng chiếu vào, nó sẽ chuyển thành vitamin D hoạt tính. 

Trong giai đoạn này, vitamin D3 cung cấp từ bên ngoài sẽ hình thành từ nguồn vitamin D hoạt tính. Qua sự tác dụng của gan, thận, nguồn vitamin D3 này mới chuyển hóa thành vitamin D3 sinh hữu dụng. Từ đây, vitamin D3 mới bắt đầu thực hiện chứng năng chìa khóa mở cửa cho canxi, photpho tiến vào cơ thể, cung cấp cho hệ xương, răng. 

4. Trẻ nhỏ giai đoạn 22 tháng tuổi, ăn gì cho cao và có nên đi bơi không?

Ở giai đoạn độ tuổi từ 22 tháng, các phụ huynh nên lưu ý xem xét chiều cao, cân nặng và thể trạng của trẻ có phù hợp theo chỉ số dinh dưỡng hay chưa. Nếu các mức chỉ số phát triển này ở mức thích hợp, thể trạng của trẻ đang bình thường. Các phụ huynh không nên quá lo lắng và bổ sung thêm thực phẩm hay những môn vận động chiều cao trong trẻ. 

Từ 22 tháng tuổi, mức chỉ số chiều cao cân đối trung bình cho trẻ nhỏ là 83cm. Mức chỉ số này được tính chung đối với cả bé trai và bé gái. Về cân nặng trung bình sẽ dao động từ 10.8kg đến 11kg. 

Trường hợp các trẻ đáp ứng được chỉ số thể trạng trên, phụ huynh chỉ cần bổ sung thực phẩm cân đối khi trẻ ăn dặm. Giai đoạn này, trẻ nhỏ có thể ăn dặm ở dạng cháo đặc hay cơm nát từ 1 đến 1.5 chén, với đầy đủ 4 nhóm thực phẩm theo khuyến cáo. 

Ngoài ra, trẻ cũng cần được bổ sung thêm sữa công thức bên cạnh nguồn sữa mẹ nếu có. Trong một ngày, lượng sữa cung cấp cho trẻ có thể dao động từ mức 500ml đến 600ml. 

Ở giai đoạn 22 tháng tuổi, việc hoạt động cơ thể của trẻ bằng cách bơi chưa thật sự cần thiết. Các bậc phụ huynh nên áp dụng vận động cho trẻ bằng các bài tập phát triển chiều cao khác thích hợp hơn. 

Đối với trường hợp trẻ 22 tháng tuổi có chỉ số chiều cao và cân nặng thấp hơn mức được kể trên, phụ huynh nên lưu ý. Khi ấy, trẻ có thể nằm trong nhóm nguy cơ hạn chế phát triển chiều cao và thể chất. Việc làm cần thiết lúc này, phụ huynh nên đưa trẻ đến bệnh viện và nhờ sự tư vấn sức khỏe từ các Bác sĩ chuyên khoa nhi.

5. Những lưu ý trong phát triển chiều cao và khuyến cáo suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ nhỏ

Cân nặng của trẻ nhỏ thường sẽ được theo dõi định kỳ hàng tháng. Tuy nhiên bên cạnh đó, các phụ huynh cũng cần chú ý thêm đến chỉ số về chiều cao cho trẻ. Điều này quý phụ huynh nên theo dõi định kỳ như thói quen trong việc theo dõi chỉ số cân nặng.

Chiều cao của trẻ sẽ được theo dõi theo biểu đồ phát triển chiều cao của Tổ chức Y tế Thế giới. Thông thường, bảng chiều cao này sẽ được thêm vào trong những quyển sổ theo dõi sức khỏe của trẻ, thế nên các phụ huynh cần lưu ý. 

Định kỳ mỗi tháng, chiều cao của trẻ nếu nằm trong khoảng an toàn theo khuyến cáo này, phụ huynh có thể an tâm. Trường hợp trẻ nhỏ bị chậm hoặc phát triển kém hơn so với chỉ số khuyến cáo, phụ huynh nên đưa trẻ đến bệnh viện để Bác sĩ tư vấn bổ sung thực phẩm và điều chỉnh chiều cao thích hợp. 

Theo những nghiên cứu trên thế giới, trẻ nhỏ thiếu chiều cao, cân nặng theo giới và theo tuổi nên được điều chỉnh trước 2 tuổi. Nếu sau 2 tuổi, tình trạng này sẽ nặng nề hơn, trẻ có thể ở mức suy dinh dưỡng thấp còi và rất khó điều chỉnh thay đổi thể trạng. 

Vì thế các ông bố, bà mẹ nên quan tâm nhiều hơn đến chiều cao của con trẻ và giúp bé đạt được chuẩn chiều cao thích hợp ngay từ đầu. Thời gian thích hợp nhất đối với vấn đề này là trước 24 tháng tuổi, tránh để quá muộn sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của trẻ về sau này.