Ô nhiễm không khí liệu có gây suy giảm tuổi thọ?

Theo một cuộc khảo sát thường niên Ô nhiễm không khí liệu có gây suy giảm tuổi thọ?của IQAir, Việt Nam hiện đang đứng thứ hai trong khu vực ASEAN về mức độ ô nhiễm không khí và xếp thứ 22 trên toàn cầu về chất lượng không khí kém. Hà Nội, đặc biệt, được xếp hạng là thành phố ô nhiễm thứ tám trên thế giới. Những số liệu mới nhất về ô nhiễm không khí vẽ nên một bức tranh đáng lo ngại về tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam và trên toàn cầu.

Ô nhiễm không khí đã trở thành một mối nguy hiểm lớn cho sức khỏe tương đương với việc hút thuốc lá. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ô nhiễm không khí gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong toàn cầu mỗi năm, trong đó ít nhất 70.000 ca tử vong xảy ra ở Việt Nam. Thực tế, ô nhiễm không khí đã làm giảm tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam từ 1,4 đến 1,5 năm.

Mọi người đều có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm không khí, nhưng một số nhóm có nguy cơ cao hơn bao gồm: Người mắc các bệnh về phổi, trẻ em; người cao tuổi mắc các bệnh về tim mạch, người làm việc ngoài trời, đặc biệt là đối tượng phụ nữ có thai và thai nhi: Tiếp xúc với ô nhiễm không khí trong thời kỳ mang thai có liên quan đến nguy cơ đẻ non và sinh con thiếu cân. Ước tính khoảng 7% tổng số ca tử vong ở Việt Nam liên quan đến ô nhiễm không khí là từ các tác động trong thời kỳ thai kỳ.

Ô nhiễm không khí trong nhà cũng là một nguyên nhân quan trọng gây bệnh tật và tử vong. Trong năm 2020, ô nhiễm không khí trong nhà đã góp phần vào gần một nửa số ca tử vong liên quan đến ô nhiễm không khí, bao gồm hơn 237.000 ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi.

Một nghiên cứu gần đây trên 15.000 trẻ em tại Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ ra mối liên hệ giữa các triệu chứng đường hô hấp và chất lượng không khí kém trong nhà, do tác động của hút thuốc thụ động và nấu ăn bằng than củi hoặc dầu hóa. Ô nhiễm không khí trong nhà cũng ảnh hưởng khác biệt về giới tính, với phụ nữ có xu hướng tiếp xúc nhiều hơn với ô nhiễm không khí trong nhà so với nam giới.

Ô nhiễm không khí không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người mà còn tác động tiêu cực đến nền kinh tế và môi trường. Ô nhiễm không khí làm giảm năng suất lao động, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng và chăn nuôi, giảm doanh thu du lịch quốc nội và quốc tế, và gây thiệt hại cho các công trình di sản do mưa axit. Ngoài ra, ô nhiễm không khí cũng làm suy thoái hệ sinh thái và đa dạng sinh học.

Ô nhiễm không khí đang trở thành một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với sức khỏe cộng đồng và môi trường. Để giảm thiểu tác động của ô nhiễm không khí, cần có các biện pháp toàn diện nhằm cải thiện chất lượng không khí, bảo vệ sức khỏe con người, và đảm bảo sự phát triển bền vững. Việc tăng cường nhận thức và thực hiện các chính sách bảo vệ môi trường là rất quan trọng để giảm thiểu các tác động tiêu cực này.