8 Biến Chứng Mạn Tính của Bệnh Tiểu Đường Không Thể Không Biết

Biến chứng mạn tính của bệnh tiểu đường là những tác động lâu dài mà căn bệnh này có thể gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Những biến chứng này không chỉ tấn công cơ thể mà còn làm giảm khả năng hoạt động hàng ngày, vì vậy việc nhận biết và phòng ngừa là vô cùng cần thiết.

Đái Tháo Đường và Các Biến Chứng Mạn Tính Có Thể Bị

Tổng quan về đái tháo đường

Đái tháo đường là một bệnh mạn tính phổ biến ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Bệnh này xảy ra khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không sử dụng insulin hiệu quả, dẫn đến sự tích tụ của glucose trong máu. Khi insulin không đủ hoặc không hoạt động đúng cách, lượng đường trong máu tăng lên, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng.

Đái tháo đường được chia thành hai loại chính: type 1 và type 2. Các yếu tố nguy cơ của đái tháo đường type 2 bao gồm di truyền, béo phì, lối sống ít vận động và chế độ ăn uống không lành mạnh.

Tổng quan về biến chứng mạn tính

Biến chứng mạn tính của bệnh tiểu đường là những hậu quả lâu dài mà bệnh có thể gây ra cho cơ thể nếu không được kiểm soát hiệu quả. Chúng xuất hiện khi nồng độ đường huyết cao kéo dài gây tổn hại cho các mạch máu và dây thần kinh. Những biến chứng này có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ thống trong cơ thể, bao gồm tim mạch, hệ thần kinh, thận, mắt và da. Các vấn đề thường gặp là bệnh tim, bệnh thần kinh ngoại biên, suy thận, tổn thương võng mạc và loét chân. Những biến chứng này không chỉ gây ra cảm giác khó chịu mà còn có thể làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc theo dõi và kiểm soát tình trạng bệnh một cách chặt chẽ là vô cùng cần thiết để giảm thiểu rủi ro phát triển các biến chứng nghiêm trọng.

Biến Chứng Tim Mạch

Người bệnh tiểu đường hay bị bệnh tim mạch, có thể từ bệnh mạch vành đến tình trạng tăng huyết áp… nặng hơn thì đột quỵ. Điều này do lượng đường cao trong máu gây tổn thương các mạch máu và làm tăng mức cholesterol xấu.

• Bệnh mạch vành là một trong những biến chứng tim mạch phổ biến nhất ở người bệnh tiểu đường. Đường huyết cao dẫn đến sự tích tụ của các mảng bám trong mạch máu, gây hẹp và cản trở dòng máu. Điều này có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người bệnh tiểu đường.
• Đột quỵ cũng là một biến chứng nghiêm trọng do tiểu đường, chủ yếu do mạch máu tắc nghẽn hay tổn thương, nhất là mạch trong não. Người bệnh tiểu đường có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 1,5 lần so với người không mắc bệnh.
• Tăng huyết áp là một yếu tố nguy cơ quan trọng khác.Tăng huyết áp không kiểm soát được cũng có thể gây ra nhiều biến chứng khác như bệnh thận và bệnh mắt.

Để giảm nguy cơ các biến chứng tim mạch, người bệnh tiểu đường cần kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp và mức cholesterol. Việc thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn và tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng.

Bệnh Thần Kinh Tiểu Đường

Bệnh thần kinh ngoại biên

Bệnh thần kinh ngoại biên là một trong những biến chứng phổ biến nhất của bệnh tiểu đường, ảnh hưởng đến khoảng 50% người bệnh. Tình trạng này gây tổn thương các dây thần kinh ngoại vi, dẫn đến các triệu chứng như tê bì, đau nhức hoặc mất cảm giác ở các chi. Điều này làm tăng nguy cơ chấn thương và loét chân.

Các triệu chứng thường xuất phát ở các ngón chân sau đó tiến dần lên đến các chi. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhói, tê bì hoặc cảm giác như kim châm. Một số người có thể mất cảm giác hoàn toàn, dẫn đến nguy cơ bị thương mà không nhận ra.

Nguyên nhân của bệnh thần kinh ngoại biên là do đường huyết cao gây tổn thương các vi mạch cung cấp máu cho dây thần kinh, làm giảm lượng oxy và dưỡng chất cần thiết cho các dây thần kinh hoạt động bình thường. Điều trị bao gồm kiểm soát đường huyết, sử dụng thuốc giảm đau và thuốc chống trầm cảm để giảm triệu chứng. Việc chăm sóc chân đúng cách và thường xuyên kiểm tra tình trạng da và móng cũng rất quan trọng để ngăn ngừa loét và nhiễm trùng.

Bệnh thần kinh tự động

Bệnh thần kinh tự động ảnh hưởng đến các dây thần kinh kiểm soát các cơ quan nội tạng, bao gồm hệ tiêu hóa, tiết niệu và sinh dục.

Tổn thương dây thần kinh tự động có thể gây ra tình trạng dạ dày làm rỗng thức ăn chậm (gastroparesis), dẫn đến buồn nôn, nôn mửa và cảm giác đầy bụng. Người bệnh cũng có thể bị tiêu chảy hoặc táo bón do tổn thương dây thần kinh điều khiển ruột.

Tổn thương dây thần kinh kiểm soát bàng quang có thể gây ra tình trạng tiểu không kiểm soát hoặc tiểu khó, dễ gây nhiễm trùng đường tiểu.

Nam giới có thể gặp vấn đề rối loạn cương dương do tổn thương dây thần kinh kiểm soát cơ quan sinh dục. Nữ giới có thể gặp vấn đề về khô âm đạo và giảm ham muốn tình dục.

Điều trị bệnh thần kinh tự động bao gồm kiểm soát đường huyết tốt, thay đổi lối sống và sử dụng thuốc để giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bệnh Thận Tiểu Đường

Bệnh thận do đái tháo đường là một biến chứng thuộc dạng nghiêm trọng nhất, mà lại có tỷ lệ tương đối cao (20-40% số người bệnh). Bệnh này gây tổn thương các vi mạch trong thận, dẫn đến suy giảm chức năng lọc của thận và có thể tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.

Triệu chứng của bệnh thận tiểu đường thường không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, phù nề, tiểu ít, và huyết áp cao. Xét nghiệm nước tiểu có thể phát hiện sự hiện diện của albumin (một loại protein), là dấu hiệu sớm của bệnh thận.

Đường huyết cao gây tổn thương các vi mạch trong thận, làm giảm khả năng lọc chất thải và dịch thừa ra khỏi cơ thể. Điều này lại tác động lại khiến thận thêm trầm trọng do bị tích tụ chất độc hại.

Phòng biến chứng thận bằng cách tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, sử dụng thuốc đúng cách và thường xuyên thăm khám bác sĩ. Trong trường hợp suy thận giai đoạn cuối, người bệnh có thể cần phải lọc máu hoặc ghép thận.

Biến Chứng Mắt

Bệnh võng mạc tiểu đường

Bệnh võng mạc tiểu đường là do nhiều vi mạch trong võng mạc bị tổn thương, nếu nặng sẽ làm mất thị lực. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở người trưởng thành.

Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể thấy mờ mắt, có điểm đen hoặc vùng tối trong tầm nhìn. Đến lúc nặng, trong võng mạc có thể xuất huyết, khiến thị lực bị mất đột ngột.

Nguyên nhân của bệnh võng mạc tiểu đường là do đường huyết cao làm tổn thương các vi mạch trong võng mạc, gây ra sự rò rỉ dịch và máu. Điều này dẫn đến phù nề và hình thành các mạch máu mới bất thường, làm tổn thương thêm võng mạc.

Kiểm soát tốt đường huyết là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh võng mạc tiểu đường. Ngoài ra, người bệnh cần thường xuyên kiểm tra mắt bởi các chuyên gia nhãn khoa. Điều trị bao gồm sử dụng thuốc, liệu pháp laser và phẫu thuật để ngăn ngừa mất thị lực.

Đục thủy tinh thể

Người tiểu đường có thể bị đục thủy tinh thể, khiến giảm thị lực và khó nhìn rõ. Đục thủy tinh thể là tình trạng thấu kính trong mắt trở nên mờ đục, cản trở ánh sáng đi vào võng mạc.

Đục thủy tinh thể bao gồm các triệu chứng mờ mắt, khó nhìn khi tối hoặc khi ánh sánh mạnh, nhìn đôi, màu sắc biến dạng... Nguyên nhân của tình trạng này là do đường huyết cao làm thay đổi cấu trúc protein trong thấu kính, dẫn đến sự tích tụ và gây mờ đục.

Phẫu thuật thay thủy tinh thể là phương pháp điều trị hiệu quả nhất để khôi phục thị lực. Việc kiểm soát đường huyết tốt cũng giúp giảm nguy cơ và làm chậm tiến trình của bệnh.

Glôcôm

Glôcôm là tình trạng áp lực tăng cao trong mắt, dây thần kinh thị giác có thể bị tổn thương dẫn đến mù lòa. Người bệnh tiểu đường có nguy cơ bị glôcôm cao hơn so với người không mắc bệnh.

Các triệu chứng của glôcôm thường không rõ rệt ở giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể cảm thấy đau mắt, mờ mắt và mất thị lực ngoại biên. Đường huyết cao có thể gây ra sự thay đổi trong lưu thông dịch trong mắt, dẫn đến tăng áp lực và tổn thương dây thần kinh thị giác.

Điều trị glôcôm bao gồm sử dụng thuốc để giảm áp lực trong mắt, liệu pháp laser và phẫu thuật. Kiểm soát đường huyết cũng rất quan trọng để giảm nguy cơ và tiến triển của bệnh.

Biến Chứng Bàn Chân

Loét chân và cách điều trị

Loét chân là một biến chứng phổ biến và nghiêm trọng của bệnh tiểu đường, do tổn thương các mạch máu và thần kinh làm giảm khả năng cảm nhận đau và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Triệu chứng của loét chân bao gồm vết thương không lành, đỏ, sưng và có mủ. Nếu không được điều trị kịp thời, loét chân có thể dẫn đến nhiễm trùng nặng và thậm chí cắt cụt chi.

Nguyên nhân của loét chân là do đường huyết cao gây tổn thương các mạch máu và thần kinh, làm giảm khả năng cảm nhận đau và khả năng chữa lành vết thương.

Điều trị loét chân bao gồm giữ vệ sinh vết thương, sử dụng thuốc kháng sinh và theo dõi định kỳ bởi các chuyên gia y tế. Phòng ngừa bao gồm kiểm soát đường huyết tốt, chăm sóc chân đúng cách, mang giày phù hợp và kiểm tra chân thường xuyên.

Nguy cơ nhiễm trùng

Người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị nhiễm trùng do giảm khả năng miễn dịch. Việc kiểm soát đường huyết tốt và chăm sóc vết thương đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng. Các triệu chứng của nhiễm trùng bao gồm sưng, đỏ, đau và có mủ. Nếu nhiễm trùng lan rộng, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, sốt và có thể cần phải nhập viện để điều trị.

Nhiễm trùng dễ bị ở người bệnh tiểu đường do nguyên nhân đường huyết cao làm hệ miễn dịch suy yếu giảm khả năng chống nhiễm trùng. Sự giảm lưu thông máu và tổn thương thần kinh cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Điều trị bao gồm sử dụng thuốc kháng sinh, giữ vệ sinh và chăm sóc vết thương đúng cách. Phòng ngừa bằng cách chăm sóc kỹ da và chân, tránh các vết thương dù là nhỏ như trầy xước.

Biến Chứng Da

Bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều vấn đề về da như nhiễm trùng, khô da, phát ban và ngứa. Các triệu chứng bao gồm phát ban, mẩn đỏ, ngứa, khô da và các vết thương không lành. Nhiễm trùng da có thể gây sưng, đỏ, đau và có mủ.

Nguyên nhân của các vấn đề về da ở người bệnh tiểu đường là do đường huyết cao làm giảm khả năng chữa lành của da và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Khô da do mất nước và giảm sản xuất dầu tự nhiên cũng là một vấn đề phổ biến.

Điều trị các vấn đề về da bao gồm sử dụng kem dưỡng ẩm, thuốc chống ngứa và thuốc kháng sinh nếu có nhiễm trùng. Phòng ngừa bao gồm kiểm soát đường huyết tốt, giữ vệ sinh cá nhân, tránh các tác nhân gây kích ứng và sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp.

Biến Chứng Tâm Lý

Trầm cảm và lo âu ở người bệnh tiểu đường

Người bệnh tiểu đường có nguy cơ cao hơn mắc các vấn đề tâm lý do sự căng thẳng liên quan đến quản lý bệnh, lo lắng về biến chứng và cảm giác mất kiểm soát.

Các triệu chứng của trầm cảm bao gồm cảm giác buồn bã, mất hứng thú trong các hoạt động hàng ngày, thay đổi thói quen ăn uống và giấc ngủ, mệt mỏi và cảm giác vô vọng. Lo âu có thể gây ra cảm giác lo lắng, căng thẳng và hoảng loạn.

Nguyên nhân của các vấn đề tâm lý này có thể xuất phát từ sự căng thẳng liên quan đến việc quản lý bệnh, lo lắng về biến chứng và cảm giác mất kiểm soát.

Điều trị các vấn đề tâm lý bao gồm tư vấn tâm lý, sử dụng thuốc chống trầm cảm và tham gia các nhóm hỗ trợ. Kiểm soát đường huyết tốt và thực hiện các hoạt động giúp giảm căng thẳng như tập thể dục, yoga và thiền cũng rất quan trọng.

Lời Khuyên Để Ngăn Biến Chứng Mạn Tính

Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường không chỉ giúp ngăn ngừa các biến chứng mạn tính mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Điều này đòi hỏi sự kiên nhẫn, kỷ luật và sự hỗ trợ từ gia đình và các chuyên gia y tế. Người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, thường xuyên tập thể dục, theo dõi đường huyết và sử dụng thuốc đúng cách.

Lời Khuyên cho Người Bệnh Tiểu Đường

• Đường huyết phải ổn định: Đường huyết cần phải được điều trị ổn định trong giới hạn cho phép.
• Ăn uống lành mạnh: Hạn chế đường và tinh bột, tăng cường rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ.
• Tập thể dục đều đặn: Có thể lựa chọn nhiều cách tập và duy trì thường xuyên.
• Thăm khám định kỳ: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và theo dõi các chỉ số quan trọng như đường huyết, huyết áp và mức cholesterol.
• Chăm sóc da và chân: Giữ vệ sinh cá nhân, kiểm tra chân hàng ngày và chăm sóc các vết thương nhỏ để ngăn ngừa nhiễm trùng.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến biến chứng của bệnh tiểu đường, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Hãy đăng ký theo dõi website của chúng tôi để nhận thêm nhiều thông tin hữu ích về cách quản lý bệnh tiểu đường và phòng ngừa các biến chứng mạn tính.